بررسی خواص ضدخوردگی و ضداکسیدانی عصاره گیاه .pterocarya fraxinifolia l استخراج شده با روش های حرارتی و مایکروویو

خوردگی فلزات در صنایع شیمیایی، سالانه خسارات زیادی را در پی دارد که معادل 3 تا 5 درصد میزان تولید ناخالص ملی کشورهای صنعتی می باشد. به همین دلیل به کارگیری روش هایی که باعث کند شدن و یا توقف واکنش خوردگی فلزات می گردد، از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. برای این منظور ممانعت کننده های خوردگی به طور وسیعی در صنایع مختلف به ویژه صنعت نفت، به کار گرفته شده اند. از این بین استفاده از ممانعت کننده های طبیعی به دلیل نداشتن آثار زیست محیطی مخرب، در سال های اخیر مورد توجه واقع شده است. در این پژوهش، خاصیت ضدخوردگی عصاره های گیاه .pterocarya fraxinifolia l بر فلزات فولاد نرم، آلومینیوم و مس به وسیله آزمون های کاهش وزن و اندازه گیری هیدروژن و همچنین فعالیت ضد اکسیدانی عصاره ها مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارزیابی اثر روش استخراج و نوع حلال بر عملکرد عصاره ، از روش های سنتی سوکسله و رفلاکس و همچنین روش نوین مایکروویو با حلال آب و متانول (فقط با روش سوکسله) برای استخراج عصاره های این گیاه استفاده شد. عملکرد عصاره های این گیاه از نظر خواص ضدخوردگی در آزمون کاهش وزن به ترتیب برای فولاد نرم، آلومینیوم و مس و در آزمون هیدروژن به ترتیب برای آلومینیوم و فولاد نرم بهتر بوده است. از بین عصاره های آبی، عصاره مایکروویو در هر دو آزمون کاهش وزن و اندازه گیری هیدروژن برای فولاد نرم (به ترتیب با 82/45% و 86/02%) و آلومینیوم (به ترتیب با 54/52% و 89/80%) و عصاره سوکسله در آزمون کاهش وزن برای مس با 27/68% بهترین عملکرد ممانعت از خوردگی را نشان دادند. با استفاده از تصاویر afm مشخص شد که عمل ممانعت کنندگی به دلیل جذب عصاره بر سطح فلز انجام می شود. پارامترهای سینتیکی و ترمودینامیکی جذب عصاره ها بر سطح فلزات نیز محاسبه شده و بر اساس آن واکنش خوردگی از درجه اول و نوع جذب عصاره های آبی، شیمیایی بود. خواص ضداکسیدانی عصاره ها، از طریق سه آزمون مهار رادیکال آزاد dpph، مهار پراکسیداسیون لیپید و اندازه گیری کل ترکیبات فنولی، مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان عصاره های آبی، عصاره مایکروویو برای آزمون های مهار پراکسیداسیون لیپید (76/73%) و اندازه گیری کل ترکیبات فنولی (413/75 میکروگرم معادل گالیک اسید در یک میلی گرم از عصاره) و عصاره سوکسله برای آزمون مهار رادیکال آزاد dpph (ic50 برابر با mg/l 13/57) بهترین عملکرد را داشتند.